ktv
* له 3ى ئابى 1914و له رۆژێكى وهكو ئهمڕۆ جهنگى جیهانى یهكهم بهرپا بوو، ههرچهنده دهمێك بوو ولاته گهورهكانى جیهان دهیانویست سیستمى نێودهوڵهتى بگۆڕن و جیهان لهسه ر نهخشهو سیناریۆیهكى نوێ دابهش بكهنهوه بهلام كوژرانى شازادهیهكى نهمساوى له شارى سهرایڤۆ ئاگرى لهو ژیلهمۆیهدا كه دهمێك بوو چاوهروانى تهقینهوه بوو، جیهان بهسهر دوو بهرهى جهنگدا دابهش بوو هاوپهیمانان لهلایهك و ولاتانى تهوهر لهبهرانبهریاندا روسیا له دژى دهوڵهتى عوسمانى جهنگى راگهیاند بهوهش كوردستان بووه یهكێك له مهیدانه گهرمهكانى شهڕو گهلى كورد بهناچارى چووهشهڕێكى مالوێرانكارهوه كه هیچ بهرژهوهندییهكى ئهوى تیادا نهوبوو شیاوىباسه عوسمانییهكان لهژێر پهردهى ئایندا دروشمى جیهادیان بهرزكردبۆوه ئهوهش كارێكى واى كردبوو كورد لهژێر كاریگهرى ههستى ئایینیدا لهسهرهتاوه پشتیوانى لهوان بكات بهلام پاش ئهوهى رووداوه كانى جهنگهكه كارهساتى بهسهر كوردا هێنا هاریكارى كورد بۆ عوسمانییهكان كهمتربۆوه؛ جهنگى شوعهییبییه به سهكردایهتى شێخ مهحمودى حهفید له دژى هێزهكانى بهریتانیا كهبهروه بهغدا دههاتن نموونهى بهشدار بوونى كورده له جهنگى یهكهمى جیهانى لهدژى هاوپهیمانهكان، شهرى كورد له دژى سوپاى روسیاى قهیسهرى له ناوچهكانى ورمێ ودواتر كرمانشان نموونهى بهشدار بوونى كوردهكانى ئێرانیشه لهو جهنگهدا شیاوى باسه رووسهكان لهمایسى ساڵى 1915دا چهند ناوچهیهكى كوردستانییان لهدهوروبهرى ناوچهى وان داگیركرد له 26ىشوباتى 1916شدا كرماشانیشیان گرت و له سلێمانیش نزیك بوونهوه، ئهو هێزانهى رووس لهكوردستاندا مانهوه تا ئهوكاتهى له1917دا شۆڕشى ئۆكتۆبهر له روسیا بهرپا كرا ، بههۆى ئهو شهرانهوه زیانێكى ماڵى و گیانى له كورد كهوت، ئهوهش لهكاتێكدا بوو كورد چاوهڕێ بوو بههۆى ئهو رووداوانهوه به مافى چارهخۆنوسین بگات بهلام جهنگى یهكهمى جیهانى لهههناوى خۆیدا رێكهوتننامهیهكى له چهشنى سلیكس بیكۆى له خۆ گرتبوو كه بوه هۆى ئهوهى كوردستان نهك بهسه ردوو دهوڵهتدا بهڵكو ئهمجارهیان بهسهر چوار ولاتى ناوچهكهدا دابهش كرا، ئاگربهستى مۆدرس كۆتاى به جهنگى یهكهمى جیهاانى هێنا ئهو جهنگهى بهسهركهوتنى هاوپهیمانان و ژێر كهوتنى عوسمانییهكان ولاتانى تهوهر كۆتاى پێهات، ئهوبهشهى كوردستانیش كهله ژێردهسهلاتى عوسمانییهكاندا بوو بهشێكى كهوته دهستى بهریتانیاو بهشهكهى تریشى له ژێر دهستى ئاستانهدا مابۆوه، كوردستانى ئێرانیش بهشێكى كهوته دهستى بهریتانیاو بهشهكهى تریشى لهژێر دهسهلاتێكى لاوازى دهوڵهتى تاراندا بوو، كورد له پاش جهنگهكهوه له پێناوى مافهرهواكانیدا زنجیرهیهك شۆڕشى بهرپا كرد بهلام ولاتانى براوهى جهنگ سیستمێكى نێودهوڵهتى نوێیان بۆ جیهان وناوچهكه دانا كه بهرژوهندى نهتهوهیهكى ماف خوراوى وهكو كوردى لهبهرچاوو نهگرتبوو لهوهشدا نهوتى كوردستان رۆڵێكى خراپى بۆ كورد بینى.
* له 3ى ئابى ساڵى 1492 ولهرۆژێكى وهكوئهمرۆدا(كریستۆفر كۆلۆمبۆس)بهسێكهشتى وژمارهیهك مهلهوان، كهزۆربهیان لهبهند كراوهكان پێكهاتبوون،سهفهرى بهناوبانگى دهریایى خۆى دهست پێكرد، كلۆمبس لهبهندهرى (پالووس)ى ئیسپانیاوه بهرێكهوت، بهمهبهستى گهییشتن بههیندوستان، كلۆمبس ئاگادارى ئهوه بوو كهزهوى تارادهیهك خره، ههربۆیه دهیههویست لهرێگاى دهریاى رۆژئاواوه(زریاى ئهتلهس) خۆى بگهیهنێته هیندوستان، چونكه پێشتر پورتغالیهكان رێگاكانى رۆژههڵاتیان دۆزیبۆوه، ههربۆیه كلۆمبس رێگاى دهریایى رۆژئاواى ههڵبژارد ،كلۆمبس دواى 71رۆژ گهییشته دوورگهكانى(ئانتیل) لهكیشوهرىئهمریكا،واى زانى گهییشتۆته نزیك هیند، وخهڵكانى ئهوناوچهشى بههیندیهكان ناوبرد كهههتا ئێستاش پێیان دهگوترێت هیندیه سورهكان، پاشان بهدواى وشكانى زیاتردادهگهرا ودواجار( كوبا ودۆمینیكهن وهائیتى) دۆزیهوه ،وناوى(هیسپانیۆلا)ى لهسهر ئهوناوچانهدانا، بهوشێوهیه سهفهرى كۆلۆمبس بۆ كیشوهرى ئهمریكا، رێگاى بۆ وڵاتانى كۆلۆنیالیست كردهوه ودهستیان بهسهر وڵاتانى ئهمریكاداگرت وتهنانهت ههوڵى لهناوبردنى زۆر لهشارهستانیهتیهكانى وهك(مایا وئازتهك) یان لهمهكسیك وناوچهكانى دیكهى ئهمریكادا، وبۆئهوهى كهخۆیان بهتهواوهتى لهوناوچانهدا جێگیر بكهن دهستیان بهكوشتارى خهڵكى خۆجێى كرد كهلهمێژوودا هیندیه سورهكان بههێمن ترین نهتهوه ناسرابوون.
الإثنين ديسمبر 28, 2015 1:21 am من طرف sulimansoran
» پهردهی كچێنی چییه؟ جۆره ناباوهكانی پهردهی كچێنی، لابردنی پهردهی كچێنی ... سهرهتای ژیانیكی نوێ؟ ....هتد
الخميس يناير 23, 2014 8:48 pm من طرف دايكى عمار
» هیچ کات کۆمپیوتەرەکەت فۆرمات مەکە!!
الخميس يناير 09, 2014 8:20 pm من طرف karwan kara
» ماڵپهرێك بۆ وهرگێران زیاتر له 50 زمان
الخميس أكتوبر 10, 2013 5:19 am من طرف dlshad
» ئه م سايته تايبه ته به يارى
الجمعة يونيو 21, 2013 3:37 pm من طرف shamal jalal
» له (چین) گۆشتی مرۆڤ ههیه و ئهفرۆشرێت + 18
الجمعة مارس 22, 2013 6:42 pm من طرف danyar asuda
» وينه يه كى ناخ ته زين
الأربعاء مارس 20, 2013 5:03 am من طرف danyar asuda
» ئه وكوره ى به هوى به يداكردنى 5 هه زار دينار بو بزيوى زينى توشى جيهات
الأربعاء مارس 13, 2013 7:07 am من طرف danyar asuda
» انتى فايروسى اتورن
الأربعاء مارس 13, 2013 5:36 am من طرف danyar asuda